Rits dicht die jas, snoer aan die schoenen, zet op die wollen muts (tenzij Frank het anders beweert) en stuif met je klas naar buiten op donderdag 29 april. Waarom dadde? Wel, omdat het die dag simpelweg BUITENLESDAG is.
MOS - duurzame scholen, straffe scholen - organiseert op 29 april een actie om de natuurbetrokkenheid van onze leerlingen te vergroten en te versterken. En toegegeven, niet alleen die van onze leerlingen. Ook de leerkrachten kunnen gerust nog een stevige portie natuurbetrokkenheid gebruiken. Het merendeel van ons, lesgevers, is het immers niet gewend om met de voetjes in het gras en/of met het hoofd tussen de zwaluwen en de koninginnepages les te geven.
De voordelen van het lesgeven 'op den buiten' zijn legio. Lees ze zeker hier eens na! Je zal versteld staan. Hoogtijd dus om die buitenlesmogelijkheden eens van naderbij te gaan exploreren. En Team TOPlesS schiet maar al te graag ter hulp, wees gerust!
Hier voor u: 19 leuke ideeën om buiten les te geven.
QR-zoektocht: Moeten jouw leerlingen voor pakweg geschiedenis een hele les teksten lezen en/ of kaartoefeningen doen? Hang jouw opdrachten (eventueel met QR-code die verwijst naar een filmpje, kaart, tekst,...) op in de omgeving van de school en laat hen in groepjes deze oefeningen oplossen. Na elke opdracht moeten ze naar jou lopen om hun antwoord te tonen en krijgen ze een aanwijzing naar de verstopplaats van de verloren gewaande schat van farao Horus.
Brainstormsessie: Buitenlucht geeft zuurstof aan onze brainstormende hersenen. Dus waarom niet eens met z'n allen in openlucht gaan breinbruisen (zalig woord!)? Tijdens een wandeling? Of in een kring? Of zitten op een bankje?
Wandelend ideeën uitwisselen. Enkele maanden terug schreven we een artikel waarin we enkele coronaproof kennismakingsopdrachten oplijstten. Eentje daarvan gaat over het uitwisselen van ideetjes tussen leerlingen tijdens het wandelen. Maar lees gerust het artikel over 'buiten vergaderen' er nog eens op na. Wie weet vind je daar ook nog wel wat inspirerend buitenlesmateriaal.
Buiten lezen: Laat elke leerling een kussentje en/of dekentje mee nemen naar buiten. Wie weet staat er wel een leuke boom waartegen het zalig lezen is. Of een plekje op de speelplaats waar het zonnig toeven is met een boek in de hand?
'Het jachtseizoen': Weet je nog dat artikel dat we enkele weken terug postten over een spel waarbij groepen op elkaar gaan jagen in de buitenlucht? Ideaal op deze 29e april (en ook daarna)!
Botanisch stoepkrijten: Er zijn enkele leuke apps die je in 1 'vingerklik' vertellen met welke plant, boom of struik je te maken hebt. Je kan er een heuse zoektocht van maken (Zoek de naam van 5 verschillende bloemetjes die je vindt op onze school) . Of een les biologie aan koppelen. Voorbeeld van zo'n apps? Hier! Maar... Er is ook een rage waarbij kinderen met stoepkrijt de naam schrijven bij plantjes die groeien... op de stoep! Bekijk het gerust hier in een filmpje!
Kunst met natuurmaterialen: De leerlingen lopen rond op de schoolcampus en verzamelen alles waarmee ze nadien kunstig aan de slag kunnen. Hun creativiteit de vrije loop laten en zien wat eruit voortvloeit, kan superleuk zijn. Of geef ze een bingokaart mee met allemaal natuurlijk materialen op en laat hen zoeken en schrappen. Wie heeft als eerste een bingo-rijtje vol? En wie kan er iets leuks bouwen met dat wat hij vond?
Muziek maken met natuurmaterialen: Laat de leerlingen speuren naar natuurlijk materiaal waar geluid uit te puren valt. En dat is heus meer dan je op het 1e gezicht zou denken...
Natuurgeluiden opnemen en verwerken in een digitaal muziekstuk: Wie weet kan er wel een heuse muziekband ontstaan met alleen maar het gebruik van natuurmaterialen. De muziekinstrumenten (zie nr. 10) kunnen perfect gecombineerd worden met natuurgeluiden (vogels, de wind, water...). En laat dat dan allemaal eens samenvoegen door iemand met verstand van zake en wow, jullie eigen 'nature band' is een feit!
Filosoferen: De natuur kan ons brein wagewijd openzetten. Hoe vaak gebeurt het niet dat wandelingen, het zeezicht, de geur van een dennenbos... ons tot bepaalde inzichten laten komen. Waarom dus niet eens filosoferen met je leerlingen in de natuur? Leuk lesmateriaal rond filosoferen (voor elke leeftijd) vind je hier.
Bingo: Geef je leerlingen een bingokaart met allerlei foto's op (bvb een boom, een bank, een lantaarnpaal,... ) Je leerlingen gaan op zoek naar deze foto's. Op de boom in kwestie hangt de vertaling (un arbre). De leerlingen moeten deze vertaling op hun bingokaart schrijven. Hebben je leerlingen een gsm/tablet die ze kunnen gebruiken, dan kan je er zelfs een qr-code bij hangen. Scannen ze de code in, dan horen ze ook hoe je dit woord uitspreekt.
Woordenschat: laat leerlingen aan elkaar instructies geven in een vreemde taal en zo extra bewegen. Bvb. Turn right, go left,...
Running dictation: De leerlingen werken in groepjes van 3: eentje is de schrijver, de ander twee zijn de lopers. Elk groepje krijgt een invulblad. De antwoorden op de vragen zijn te vinden op papieren die in het lokaal (of daarbuiten) opgehangen zijn. De loper gaat in de klas op zoek naar één van de antwoorden. Als hij het antwoord gevonden heeft, mag hij dat aan de schrijver gaan briefen. Op dat moment mag de volgende loper vertrekken. Je kan tussendoor ook wisselen van rol, zodat iedereen eens geschreven heeft. De groep die als eerste het invulblad correct heeft ingevuld, wint.
Bij een competitieve klas: een wedstrijdje maken van de herhalingsles? Iedereen neemt een moeilijke houding aan (plank-oefening, in zithouding staan ...) en alleen wie het juiste antwoord op de vraag weet, mag rechtstaan; de anderen houden de houding aan. Als er te weinig overblijven, begint iedereen opnieuw.
Een oefening spelling (bv. au of ou)/ wiskunde oefening/... waarbij de leerlingen een bal in de juiste cirkel moeten werpen of aan de juiste kant van jouw buitenruimte moeten gaan staan.
Synoniemen oefenen op basis van uitdagingen (spurtje, op één been staan, touwspringen …) tegen elkaar. Wie de uitdaging wint, krijgt de woordkaart van de tegenstander. Op het einde probeert elke leerling met de verzamelde woordkaarten zo veel mogelijk samenstellingen, tegengestelden en synoniemen te maken.
Twister: Waarom bvb. je wiskunde-oefeningen niet even herhalen door buiten twister te spelen? Je tekent met krijt de welbekende cirkels op de grond en zet er bvb. allerlei getallen in. Zet je rechtervoet op de uitkomst van 6+3. Wie blijft het langste overeind staan? En doet dit natuurlijk door het correcte antwoord te geven. (Kan natuurlijk ook perfect met andere vakken!)
Bezinnen: Bij aanvang van de les kan het fijn zijn om even tot rust te komen. Zoek een mooie tekst uit en neem de leerlingen mee naar een rustige plaats. Lees voor en laat hen de houding aannemen die ze willen, zolang ze maar tot rust komen.
Ren je rot! Teken in de uiterste hoeken van het schoolplein vier grote vakken. Eén vak in elke hoek. Vertel de kinderen waar de vier hoeken voor staan. Stel een vraag of een opdracht, gekoppeld aan rekenen/spelling/taal. De kinderen rennen naar de hoek waarvan zij denken dat dit antwoord goed is. Staat iedereen in een hoek? Geef het goede antwoord en ga door naar de volgende vraag/opdracht.
Extra informatie en ideetjes vind je hier: